Güneşin etkisini göstererek sıcakların bastırmaya başladığı ve yaz tatiline geri sayıma başladığımız bu günlerde, cildimizi güneşin zararlı etkilerinden nasıl koruyacağımız da gündemimize giriyor. Uzmanlar sadece güneşlenirken değil, yıl boyunca güneşe karşı koruyucu kremler kullanmamızı öneriyorlar. Cildimizi güneşten koruyarak cilt kanseri ve kırışık oluşumu riskini en aza indirebiliriz. Esmer tenli insanlarda güneş yanığı sorunu pek yaşanmasa da, yine de cilt kanseri riski vardır ve cildinizin rengi nasıl olursa olsun güneşe karşı korunmalısınız.
Korunmasız güneşe çıkmanın cildi erken yaşlandırabilen ve kansere neden olabilen etkileri vardır. Güneşin verdiği zararlara karşı vücudun kendini koruma yeteneğini arttıran sağlıklı yiyeceklerin ortak özelliği antioksidanlardır. Antioksidanlar tüm vücuda yayılıp serbest radikallerle savaşarak sağlıklı hücrelerin zarar görmesini engellemek için çalışır.
Omega 3 yağ asitleri kabuklu deniz hayvanları ve somon, uskumru, hamsi gibi yağlı balıklarda bolca bulunur. Anti enflamatuar gücü oldukça yüksektir, araştırmalar serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı hücreleri koruyabildiğini göstermiştir. Ayrıca bazı cilt kanseri türlerine karşı da önleyici etki yaratabilirler. Omega 3 yağ asitleri yönünden zengin diğer gıdalar: keten tohumu, kivi, semizotu, ceviz, badem, kurufasulye, soya fasulyesi, nohut, yeşil yapraklı sebzeler.
Ayçekirdeği, kabak çekirdeği ve badem E vitamini yönünden zengindir. E vitamini güneşin zararlarından cildi koruyan güçlü bir antioksidandır. Cilt hücrelerinde yaşlanmayı yavaşlatır ve yaraların iz bırakmadan iyileşmesine yardımcı olur. Fındık, pazı, ıspanak, yeşil yapraklı sebzeler, bitkisel yağlar, çam fıstığı, avokado, brokoli, papaya ve zeytinde de E vitamini bulunur.
Kırmızı, sarı, pembe ve turuncu meyve ve sebzelerde bulunan likopen ve karotenoidler UV ışınlarının neden olduğu cilt kızarıklıklarına karşı koruyucu etkiye sahiptir. Domates ve doğal ketçap, salça gibi domates ürünlerinde bulunan likopen vücudun serbest radikallerden kurtulmasına yardım eder, düzenli tüketildiğinde uzun süreli koruyuculuk sağlar. Domates doğal güneş koruyucu olarak da bilinir. Yapılan araştırmalarda düzenli olarak domates salçası tüketen kadınların güneş yanıklarına karşı daha iyi korunduğu tespit edilmiştir. Karpuz da domates gibi likopen içerir, cildin kızarmasını, vücudun susuz kalmasını engeller.Beta karoten ise güneş yanıklarının yarattığı etkiyi hafifletir. Havuç, kayısı ve kavunda bol miktarda bulunan beta karoten cildi güneşin zararlarından koruduğu gibi, görülen zararın etkisini tersine de çevirebilir. Düzenli olarak beta karoten tüketenlerin erken yaşlanmaya karşı korunduğu ve etkilerinin azaldığı görülmüştür. Turunçgillerin içerisinde bulunan limon özü olarak bilinen madde ise cilt kanseri riskini azaltabilir.
Brokoli, karnabahar gibi sebzeler ile fesleğen, biberiye, adaçayı maydonoz gibi taze otlar serbest radikallere karşı savaşan ve cildi koruyan antioksidan dostlarımız yönünden oldukça zengindir. Kıvıcık salata, ıspanak ve pazı gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler de polifenol ve karetonoid gibi antioksidanlar içerir, bunlar da cildi güneşin zararlarından korur.
C vitamini güneş ışığına maruz kalmanın neden olduğu hücresel hasarların sonucunda oluşan serbest radikallerle savaşmaya yardımcıdır. Kivi en yüksek oranda C vitamini içeren meyvedir. Çilek, portakal ve diğer turunçgiller, sarı,yeşil ve kırmızı dolma biberler, koyu yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, domates, bezelye ve papaya da yüksek miktarlarda C vitamin içerir.
Plaj çantanıza bir parça bitter çikolata atmayı unutmayın. En az %65 oranında kakao içeren bitter çikolatalarda bulunan flavanoidler UV ışınlarının neden olduğu güneş yanıkları gibi cilt hasarlarına karşı cildin kendini korumasına yardımcı olur. Flavonoidler cildin susuz kalmasını engeller, oksijen emilimini arttırır ve kan dolaşımını hızlandırır.
Bazı araştırmalarda yeşil çayın DNA onarımını arttırarak belli cilt kanseri türlerine karşı önleyici etkisi olabileceği görülmüştür. Yeşil çayın içerisinde bulunan antioksidanlar UV ışınlarına maruz kalan ciltte oluşabilecek genetik hasarları önleyebiliyor.
Sadece beslenme düzeninizi değiştirerek güneşten korunamazsınız. Beslenmenizin yanında güneşe çıkarken diğer dikkat etmeniz gerekenler:
Cildiniz ne renk olursa olsun mutlaka 30 ve üstü faktörlü güneş koruyucu kremler kullanın. Güneş kreminizin UVA ve UVB ışınlarına karşı koruyucu olup olmadığına bakın. Dudaklarınız için de koruyuu bir ürün alın. Saat 10.00’dan 16.00’ya kadar direkt güneş ışığı altında kalmamaya, dışardaysanız gölge yerlerde durmaya özen gösterin. Boynunuzu, kulaklarınızı, gözlerinizi ve kafa derinizi koruyacak geniş şapkalar kullanın. UV koruyuculu güneş gözlükleri kullanın, direkt güneşe bakmayın.
Kaynaklar:
http://greatist.com/health/6-food-groups-will-protect-you-sun
http://www.womenshealthmag.com/beauty/food-for-skin
