Atıksız yaşam, üretime bağlı olarak ortaya çıkan atık malzeme miktarını en aza indirmek, enerji ve kaynak tüketimini azaltmak için ortaya çıkan çözümdür.

Atıksız Yaşam ve Geri Dönüşüm

Dünya şu an üzerinde yaşamamıza en uygun gezegen. Diğer gezegenleri yaşama ideal hale getirmemiz on binlerce yılı bulabilir. Bu nedenle dünyamıza çok iyi bakmalıyız. Dünyanın muazzam ekosistemi canlıların üzerinde yaşayabilmesi için her türlü olanağı kusursuz şekilde sağlar. İlk insandan beri atalarımız bu doğal dengenin farkında olmuş ve bu dengeyi korumak için ellerinden geleni yapmışlardır. Ta ki Sanayi Devrimine kadar. Sanayi Devriminden sonra ne yazık ki üretim oranı arttıkça doğaya özen gösterme aynı oranda azalmıştır. Sonuç olarak ekosistemimizde bozulmalar meydana gelmiş ve dünyamız olması gerekenden fazla ısınmıştır. Günümüzde bilim adamlarının farklı görüşleri olsa da kesin olan sadece bir şey vardır; dünyamız alarm veriyor. Peki, elimizden hiç mi bir şey gelmiyor? Aslında atıksız yaşam ve geri dönüşüm sayesinde dünyamızı iyileştirmek mümkün.

Atıksız Yaşam (Sıfır Atık) Nedir?

Atıksız yaşam, kaynak israfının önlenmesi ve kaynakların verimli kullanılması, atık oluşumunun olabildiğince minimize edilmesi, atığın oluşması halinde ise geri dönüşümünü amaçlayan bir hedef, bir yaşam biçimidir. Çevre kirliliği ve iklim felaketlerinin oluşturabileceği sıkıntılı durumu fark ettiğimizden beri, bu durumu tersine döndürmek için çözümler aramaya başladık. En etkili reçete ise atık oranını olabildiğince minimize etmek ve bunu bir yaşam biçimi olarak benimsemekti. Zero Waste olarak adlandırılan yaşam biçiminin temelde 5 prensibi var ve bu İngilizceden kaynaklı olarak 5R şeklinde kodlanıyor.

REFUSE-Reddet: Sıfır atık yaşam tarzının adından anlaşılacağı üzere ilk kuralı atık üretmemektir. Atıksız yaşam stiliyle karşılaşmışsanız ve bu yaşam tarzını benimsemek istiyorsanız her şeyden önce sizin için neyin ihtiyaç neyin ihtiyaç olmadığını belirleyerek işe başlamalısınız. Ardından atık üretecek her anlayışı reddetmeniz ve sonrasında akılcı tercihler yapmaya yönelmeniz gerekiyor. Yaptığınız her alışverişte dünyaya karşı sorumlu olduğunuzun farkına varmalı ve bu yönde hareket etmelisiniz. Paketlenmiş ve kullan-at ürünlerden uzak durmalısınız.

REDUCE-Azalt: Atıksız yaşamın ikinci adımında ise alışverişi minimize etmelisiniz. Bu sayede kendi tüketiminizi ve dünyanın kaynaklarının tüketimini azaltabilirsiniz. Ayrıca alışverişi azaltmak elinizdekilerin kıymetini bilmek noktasında fayda sağlayacaktır. Hem atalarımızın bu konu hakkında söylemiş olduğu çok güzel bir deyim var; azı karar, çoğu zarar.

REUSE-Yeniden Kullan: Atıksız yaşam hedefine ulaşmak için atmanız gereken üçüncü adım ise sahip olduğunuzu yeniden kullanmak. Böylece kaynak tüketimini azalttığınız gibi atık oluşumunu da minimize edebilirisiniz. Tek kullanımlık ürünlerin yerine yanınızda taşıyabileceklerinize yönelmek kesinlikle doğru karar olacaktır. Net anlaşılması açısından şu şekilde örnekler verebiliriz;

• Kullandıktan sonra atılacak olan su şişesi yerine, camdan veya paslanmaz çelikten bir su şişesi kullanmak.
• Dışarıda yemek yeme esnasında ya da seyahat ederken plastik çatal, bıçak, tabak ve bardakları kullanmamak. Bunun yerinde ahşap çatal, bıçak, tabak ve bardaklara yönelmek ve yolculuk süresince bunları taşımak.
• Alışverişte plastik poşetleri kullanmamak ve bunun yerine yüzlerce kullanıma uygun olan bez torbalara ya da filelere yönelmek.
• Plastik ambalajla paketlenmiş olan gıda, meyve ve sebze alımını tamamen durdurmak

Rot or Replant- Yeniden Dik, Kompost Yap: Üç adımı uygulamanızın ardından atıksız yaşam hedefinize oldukça yaklaştınız. Sıradaki dördüncü adım ise kompostlama ya da yeniden dikme. Kompostlama, organik malzemenin doğal yolla çürümesi, gübreleşmesi ve yeniden doğaya dönmesi sürecine verilen isimdir. Böylelikle organik malzemeler besin döngüsünde yeniden yer alabilir. Binlerce yıldır kompostlama işlemi yapılıyor ve bu nedenle hemen her yaşam stiline uygun bir kompostlama biçimi bulunuyor. Yani atıksız yaşam tarzını benimsemenizin ardından şehirde ya da köyde olmanız fark etmeksizin kendinize uygun bir kompostlama metodu bulabilirsiniz.

Recyle-Geri Dönüştürme: Atıksız yaşamın son adımı ise geri dönüşümdür. Bu yaşam tarzı başarılı bir şekilde uygulandığında dönüştürülecek madde miktarı ciddi anlamda azalıyor. Geri dönüşümün son seçenek olmasının nedeni ise her atığın geri dönüştürülecek şekilde üretilmemesi ve bunun yanında işlem esnasında enerji ve kaynak tüketimi yaratıyor olmasıdır.

Dünyamız herkese yetecek kaynağa sahip. Yeter ki birlikte el ele vererek onu korumayı başarabilelim. Atıksız yaşam dünyanın ekolojik sistemini korumaya en uygun yöntem. Bu nedenle dünya genelinde ilgi görmeye ve her geçen gün popülerleşmeye devam ediyor.