Araştırmalara göre erkeklerin beşte biri yirmili yaşlarında saçlarını kaybetmeye başlıyorlar. Saç dökülmesi erkeklere özgü bir sorun olarak görülse de, kadınlarda da sıklıkla görülüyor ve kadınlarda daha yıkıcı psikolojik etkiler yaratabiliyor. Genetik faktörler büyük bir rol oynasa da, saç dökülmesinin başka pek çok sebebi olabilir: ilaç kullanımı, kemoterapi, hızlı kilo kaybı, sigara tüketimi, kronik stres, uyku düzensizlikleri, aşırı kepeklenme, hormonal dengesizlikler, hamilelik, doğum, menopoz ve kan dolaşımı sorunları. Bunların yanında beslenmedeki bazı eksikliklerin de saç kaybına neden olduğu bilinir, vücudun diğer her parçası gibi, saçların da büyümek ve sağlıklı kalmak için dengeli beslenmeye ve belli besin maddelerine ihtiyacı vardır.
Kötü beslendiğinizde akne ve benzeri cilt sorunları kendini hemen gösterir ve önleminizi alırsınız ama saç sağlığınıza yansımaları ancak birkaç ay içinde görülür. Saç dökülmesini engellemek ve daha sağlıklı saçlara sahip olmak için neler tüketmeniz gerektiğine gelin yakından bakalım:
Saçın yapıtaşı proteindir, bu yüzden de protein ağırlıklı bir beslenme sağlıklı saçlara sahip olmak için şarttır. Ama bu hergün biftek yiyerek beslenmeniz gerektiği anlamına gelmiyor. Aksine yüksek yağ içeren gıdalar testosteron seviyesini arttırır, bu durumun da saç kaybına yol açabildiği biliniyor. Balık, tavuk, ciğer, az yağlı peynirler, yoğurt, yumurta, badem, baklagiller, soya sütü ve tofu sağlıklı protein kaynaklarıdır.
Kanda bulunan, organlara ve dokulara oksijen taşıyan bir protein olan Hemoglobin seviyeniz sağlıklı bir düzeyde olduğunda, kafa derinizde saç gelişimini sağlayan kan akışı da sağlıklı şekilde çalışıyor demektir. Vücudun hemoglobin üretmesi için ise demir anahtar rol oynayan bir mineraldir. Demir ihtiyacınızı karşılamak için her gün ciğer tüketmeye çalışmak yerine, canınız tatlı çektiğinde kuru üzümün ve vişne suyunun demir deposu olduğunu kendinize hatırlatın. Bunlar haricinde yumurta, hurma, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve tam tahıllı gıdalar da demir açısından zengindir. C vitamini ise demirin emilimini arttırır, bu yüzden alışveriş listenize mevsimine göre portakal, çilek veya limonu da ekleyin.
Saç dökülmesi sorunu olan erkeklerin bir kısmında çinko eksikliği görülmüştür. Çinkonun hücre üretiminden hormon dengesine, saç sağlığını etkileyen çeşitli vücut fonksiyonlarına etkisi vardır. En önemlisi de çinko saç foliküllerine bağlı bezler için gereklidir. Çinko eksikliğiniz varsa, foliküller zayıflar ve saç tellerinizin kolayca kopmasına ve düşmesine neden olur. Karides, midye, istiridye, kuruyemişler, nohut, kırmızı et ve tavuk çinko açısından zengin gıdalardır. Aşırı miktarda çinko da sağlığınız için iyi olmadığından, doktorunuz önermedikçe çinkoyu takviye haplarından değil, gıdalardan almanız tavsiye edilir.
Silikanın adı beslenme listelerinde pek duyulmaz. Ama vücudumuzun vitamin ve mineralleri iyi bir şekilde sindirmesi için silikaya ihtiyacı vardır. Saç, tırnak ve cilt sağlığı için önem taşıyan silika fasulye filizinde ve salatalık, kırmızı ve yeşil biber, patates gibi sebzelerin kabuklarında bulunur.
Omega-3 yağ asitleri saç telleri ve kafa derinizdeki hücre zarlarınıza ulaşır, folikülleri besler ve sağlıklı saç büyümesini sağlarlar. Saçın kırılıp dökülmesini engelleyecek esneklik kazandırır. Vücudumuz kendiliğinden omega 3 yağ asiti üretmediğinden, keten tohumu, ceviz, somon, ton balığı ve brüksel lahanası tüketmeyi unutmayalım.
Magnezyum vücudun en çok ihtiyaç duyduğu minerallerdendir, eksikliği başka sağlık sorunlarının yanı sıra saç dökülmesine de sebep olur. Badem, ıspanak, kaju, mercimek, kahverengi pirinç ve pisi balığında bulunur.
Selenyum saç foliküllerini tetikleyerek saç üretimini ve uzamasını destekler. Tam buğdaylı ürünler, balık ve kabuklu deniz ürünleri, sakatat, yumurta ve cevizde vardır.
Bakır da Hemoglobin üretimini arttırır. Eksikliğinde saçlar güçsüzleşip incelir ve kolayca kırılır. Susam yağı, soya, kaju, Buğday, badem, fındık, ceviz, fasulye, bezelye, kırmızı et ve deniz ürünlerinde bulunur. Vücudumuz bakıra çok az miktarda ihtiyaç duyar, ama o kadarı bile saç dökülmesini önlemeye, saç tellerini güçlendirmeye yardımcı olur. Aynı zamanda saç rengini güçlendirdiği ve beyazlamayı geciktirdiği de düşünülmekte.
Sülfür insan vücudundaki her hücrede bulunur ve saç, cilt ve tırnak sağlığı için elzemdir. Doğanın güzellik minerali olarak bilinir, kan dolaşımını düzenler, deri enflamasyonlarını azaltır ve saçın uzamasını destekler. Sülfür eksikliğinin ilk belirtileri saç kaybı, saç ve tırnakta incelme ve kuru cilttir. Protein açısından zengin tüm gıdalarda bulunur, kırmızı et, tavuk, yumurta, deniz ürünleri, süt, baklagiller gibi. Ayrıca sarımsak, soğan, marul, lahana, brüksel lahanası, turp, deniz yosununda da bulunur.
A ve C vitaminleri saç foliküllerinin ürettiği Sebum adı verilen yağlı maddenin oluşması için gereklidir. Bu doğal saç kremi saçınızın kopmasını engeller. Çinko gibi A vitamini de aşırı tüketildiğinde yarardan çok zararı olan maddelerden. Pazı, ıspanak, brokoli, kabak ve tatlı patates yiyerek A vitamini alabilirsiniz. C vitamini yukarıda bahsettiğimiz gibi gıdalardan demir emilimini arttırır, ayrıca saç dokularını bir arada tutmak için gereken kolajen üretiminde vücudunuza gereklidir. C vitamini kaynakları; portakal, limon, yaban mersini, kivi, çilek, domates. C vitamininden maksimum faydalanmak için E vitamini ile beraber tüketilmesi tavsiye edilir. Bu iki vitamin birbirini korur ve birlikte ütketildiklerinde daha etkilidirler. E vitamini kan dolaşımını arttırarak saç kaybını azaltmaya da yardımcı olacaktır. Tahıllarda, ıspanak, kabak, lahana, marul, zeytinyağı, balık yağı, yumurta sarısı, domates, patateste bulunur, bir avuç fındık veya ceviz günlük E vitamini ihtiyacınızı büyük oranda karşılar.
Sağlıklı, güçlü saçlara sahip olmak istiyorsanız B vitaminleri açısından zengin gıdaları tüketin. Özellikle B6, B12, B9 (folat), B7 (biotin), B5 ve B3 vitaminlerinin az miktarda alımının saç sağlığı için faydalı olduğu görülmüştür. Biotin ve B5’in saç dökülmesini ve saç beyazlamasını yavaşlattığı düşünülüyor. B6 vücudun saçlara rengini veren melanini üretmesine yardımcı olur. Saç dökülmesini engeller ve çinko emilimini arttırır. Sağlıklı saçlar için büyük önem taşıyan Biotin, yulaf, bulgur, mercimek, ayçekirdeği, soya fasulyesi, ciğer, balık, süt, karnıbahar, brokoli, bira mayası ve cevizde bulunur.
Saç dökülme sorununuz varsa, mutlaka bir doktora görünün ve demir, tiroid, kortizol ve D vitamini seiyelerinizi ölçtürün. Şeker ve diğer işlenmiş gıdaları tüketmemeye çalışın, sebze, meyve ve kaliteli protein tüketiminizi arttırın. Vücudunuzun stresle daha iyi başa çıkması için yoga, egzersiz, çeşitli hobilere zaman ayırın veya profesyonel yardım alın. Kaliteli bir uyku düzeni kurun.
