İnsanlar, genellikle sağlığın ve güzelliğin en önemli işareti olarak saçları gösterir. Vücudun diğer kısımları gibi, saçlar da sağlıklı uzayabilmek birçok besine ihtiyaç duyar. Hatta eksik tüketilen birçok besin saç dökülmesine sebep olabilir. Aynı zamanda yaş, genetik ve hormonlar gibi faktörler de saçın uzamasını etkiler.
A vitamini
Vücudumuzun bütün hücreleri büyümek için A vitaminine ihtiyaç duyarlar. Buna saçlar da dahildir. Vücudumuzdaki en hızlı büyüyen doku saçlardır. A vitamini aynı zamanda salgı bezlerinin sebum adı verilen yağlı bir madde oluşturmasına yardımcı olurlar. Sebum, kafa derisini nemlendirir ve saçlara sağlıklı bir görünüm verir. A vitamininden eksik bir diyet, saç kaybı gibi birçok probleme yol açabilir. A vitaminin eksik alınmasını problemlere yol açabileceği gibi fazla alınması da tehlikeli olabilir. Yapılan çalışmalara göre çok fazla A vitamini alımı saçların dökülmesini tetikleyebilir. Tatlı patates, havuç, balkabağı ve ıspanak gibi besinler beta-karotenden zengindir ve vücuda alındıktan sonra A vitaminine dönüşürler. A vitamini aynı zamanda süt, yoğurt ve yumurta gibi hayvan ürünlerinde de bulunurlar. Balıkyağı çok iyi bir kaynaktır.
B grubu vitaminleri
Saçların büyümesinde etkili olan ve en iyi bilinen vitamin B vitaminlerinden biotindir. Yapılan çalışmalara göre insanlarda B vitamini eksikliği saç dökülmelerine sebep olmaktadır. Aynı zamanda biotin saç dökülmesi tedavisinde kullanılan en iyi yöntemdir ve olumlu sonuçlar alınabilir. Ne yazık ki; B vitamini eksikliği günümüzde çok sık görülmektedir. Diğer B vitamini çeşitleri kırmızı kan hücreleri üretimine yardımcı olur, oksijen ve besinleri kafa derisinden saç hücrelerine taşır. Bu taşıma süreci saçların uzaması açısından çok önemlidir. B vitaminini birçok besinden karşılayabiliriz. Örneğin; tahıllar, badem, et, balık, deniz ürünleri ve lifli koyu yeşil sebzeler. Hayvan ürünleri B12 vitamini için en iyi kaynaklardır ama eğer vejetaryenseniz ve vejetaryen diyeti uyguluyorsanız ek gıda takviyesi kullanmak gerekmektedir.
C vitamini
C vitamini güçlü bir antioksidandır. Serbest köklerin zedelenmesi sonucu oluşan stresin azaltılmasına yardımcı olurlar. Serbest köklerin zedelenmesi saçların uzamasına zarar verebilir ve saçları yaşlandırabilir. Aynı zamanda vücudun ihtiyacı olan kollojen olarak bilinen proteinlerin üretilebilmesi için C vitaminine ihtiyaç vardır. Kollojenler aynı zamanda saçın en önemli yapısıdır. C vitamini demir emiliminde ve saçların uzaması için kullanılan önemli bir mineraldir. Çilek, biber, guava ve turunçgiller C vitamini için önemli kaynaklardır.
D vitamini
Düşük seviyelerdeki D vitamini ‘apolepsi’ hastalığına sebep olabilir. Apolepsi hastalığı çokça saç dökülmesi ve saç kaybı anlamına gelmektedir. Araştırmalara göre D vitamini yeni saç hücrelerinin oluşmasına yardımcı olur. D vitamini saç üretiminde oynadığı rol ile bilinmektedir, ama birçok araştırmanın en çok odaklandığı konu D vitamini reseptörleridir. D vitaminin saç uzamasındaki asıl rolü hala bilinmemektedir. Birçok insan yeterli miktarda D vitamini almamaktadır. Vücudumuz D vitaminini direk olarak güneş ışınlarıyla üretir. D vitaminin iyi diyet kaynakları balık yağları, bazı mantarlar ve takviye edilmiş besinlerdir. Özellikle kadınlarda sağlıklı yaşam ve kemik sağlığı içinde yılda 1 kez D vitamini kontrolü mutlaka yapılmalıdır.
E vitamini
C vitaminine benzer, vitamin E de oksidatif stres oluşumu engelleyen antioksidandır. Yapılan bir çalışmada, %34.5 saç dökülmesi olan kişilerde E vitamini kullanıldıktan sonra 8 ayda saç uzamasında artış olduğu gözlenmiştir. Avokado, ıspanak, badem ve ay çekirdeği iyi birer E vitamini kaynağıdır.
Okumadan geçmeyin!!
- Saçın en önemli bileşeni proteindir. Proteinin yeterli miktarda tüketilmesi saç uzaması için gereklidir.
- Demir eksikliği, özellikle kadınlarda, saç dökülmesinin başlıca sebeplerinden biridir. En iyi demir kaynakları ise midye, istiridye, ıspanak, yumurta, kırmızı et ve mercimektir.
- Saçları uzamayan kişilerde, çinko minerali alımı saç uzamasını arttırır. Çinkonun iyi kaynakları ise istiridye, biftek, ıspanak, buğday rüşeymi ve kabak çekirdeğidir.
- Ve son olarak, bütün bu besinlerin yeteri miktarda alınmasını sağlamak için dengeli ve sağlıklı beslenmeyi ihmal etmeyin.
Diyetisyen Sernaz Çakır Ercil
İnstagram/uzm.dyt.sernazcakir
