İlkbahar ile beraber doğa uzun kış uykundan uyanır, yeniden doğar. Kış aylarının karanlık, soğuk ve iç karartıcı günleri yerini uzun güneşli günlere, daha yüksek sıcaklıklara, yeşillenen doğaya ve rengarenk çiçeklere bırakır. Doğa yenilenirken kışın sofralarımızda bolca yer alan kök sebzeler ve dayanıklı meyvelerin yerini de yeni mahsuller almaya başlar.
Marketlerde artık tüm meyve ve sebzeler yıl boyunca bulunabiliyor, bu yüzden hangi meyve sebzenin mevsimi geldiğini özellikle yeni nesiller çok iyi bilmiyor. Ama uzmanlar sağlığa faydalarından en iyi şekilde yararlanmak, doğal ürünlere daha rahat ulaşmak ve tadına varmak için sebze ve meyvelerin mevsiminde tüketilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
İlkbahar mevsiminin öne çıkan meyve ve sebzeleri nelerdir, yakından bakalım:
Kuşkonmaz Fransız Kralı 14. Louis döneminde oldukça popülerleşmiş ve yiyeceklerin kralı olarak adlandırılmıştır. Yağ miktarı düşük, lif oranı yüksektir. Günlük K vitamini ihtiyacımızı karşılamak için çok iyi bir seçimdir, folat, demir, B ve C vitaminleri de içerir. Mart ve haziran ayları arasında en iyi mevsimidir, tazeliğini koruması için serin ortamda bekletilmelidir. Izgarada, fırında veya tavada hafifçe zeytinyağı ile soteleyerek tüketilebilir.
Enginar tüm yıl yetişse de, marttan mayıs ayına kadarki zaman zirve yaptığı dönemdir. Lif, demir, potasyum, fosfat, magnezyum, folat ve C vitamini içerir. Zeytinyağlı yemeği yapılabilir, dolması muhteşemdir, salatalarda, makarnada kullanılabilir. Yaprakları pişirildiğinde çeşitli soslarla tüketilerek cipse sağlıklı ve lezzetli bir alternatif olur. Karaciğer sağlığını korur, özellikle alkol kullananların bolca tüketmesi tavsiye edilir. Sindirimi geliştirdiği, kan şekerini düşürdüğü ve migren ağrılarına iyi geldiği de bilinmektedir.
Bezelye özellikle Nisan ve Temmuz ayları arasında taze olarak bolca bulunur, diğer baklagiller gibi yağ oranı düşük, bitkisel protein yönünden zengindir ve bol miktarda lif içerir. B vitaminleri ve çinko da içerir. Etli veya zeytinyağlı yemeği yapılabilir, salatalarda kullanılır, et yemeklerinin yanında iyi gider.
Bakla zengin ve doyurucu tadıyla yemeklerde, çorba, salata ve mezelerde kullanılabilir. Yüksek protein ve lif içeriğiyle daha uzun süre tok kalmanızı sağlar.
Avokado sağlıklı, tekil doymamış yağ olan oleik asit ve özellikle hamile kalmak isteyen ve hamile kadınlar için büyük önem taşıyan folat açısından zengindir. Ezerek veya dilimleyerek kahvaltılarda, et yemeklerinin yanında ve salatalarda kullanılabilir.
Turp çeşitleri yıl boyunca bulunsa da lezzeti baharla beraber artar. Antioksidan etkileri yüksektir, C vitamini deposu olarak bilinir, böbrek ve kan sağlığı açısından önem taşıyan potasyum da içerir.
Taze barbunya bol miktarda lif içerdiğinden sindirim sistemini çalıştırır ve daha uzun süre tok kalmanıza yardımcıdır. E vitamini, çinko ve demir de içerir. Zeytinyağlı barbunya pilaki en sevilen tariflerden biridir.
Patlıcan’ın kalorisi düşüktür, A, B ve C vitaminleri, demir, kalsiyum ve fosfor içerir. Tansiyonu düşürücü, sakinleştirici etkisi vardır.
Kabak su ve lif miktarı yüksek, düşük kalorili ve besleyici bir bahar ve yaz sebzesidir. B1 ve C vitaminleri, fosfor ve potasyum içerir.
Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi Salatalık B vitaminleri, folik asit, kalsiyum ve demir gibi mineraller yönünden zengindir, bol miktarda su içerir, özellikle sıcaklarda serinletici etkisi vardır.
Yeşil biber C vitamini, beta karoten ve folik asit gibi güçlü antioksidanlar içerir, Hücre ve dokuları korur, yaraların iyileşmesine yardımcıdır. Diş, göz ve cilt sağlığına olumlu etkileri vardır.
Yeşillikler ve aromalı otlar da baharla beraber taze olarak bolca bulunabilir. Taze soğan, arpacık soğanı, taze sarımsak, roka, semizotu, kişniş, dereotu, nane, maydanoz, biberiye ve kekik gibi yeşilliklerin çeşitliliği ve bolluğu sayesinde salata yeme miktarınızı kolaylıkla arttırabilir ve sofralarınızda güçlü aromalarıyla iştah açacak yemekler sunabilirsiniz.
Yeşil erik pek çoğumuzun ilkbaharı heyecanla bekleme sebeplerinin başında gelir. Sindirim sistemini çalıştırarak kabızlığı önler. A, C ve K vitaminleri, sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor ve magnezyum içerir. Sağlıklı ve güçlü diş sağlığını destekler, demir emilimini hızlandırarak kansızlığa karşı etki sağlar, bağışıklığı güçlendirir.
Nisan ve Haziran ayları arasında lezzeti tavan yapan Çilek C vitamini ve lif yönünden zengindir. Tatlıların yanı sıra salata ve soslara da özgün bir tat katar.
Kiraz ilkbahar sonu ve yaz başını bize heyecanla bekleten meyvelerdendir. Lif ve potasyum içeriği yüksektir. Parlak kırmızı rengini veren anthocyanin maddesinin antioksidan özelliği yüksektir.
Vişne kirazdan koyu rengi ve mayhoş tadıyla ayrılır. Tadı nedeniyle taze tüketmekten çok tatlılarda, reçel ve marmelatlarda kullanılır. Bağışıklığı güçlendirir, yaşlanmanın etkilerine karşı korur, antioksidan etkisi güçlüdür. A ve C vitamini, demir, fosfor, kalsiyum gibi mineraller içerir.
Malta eriği tatlı ekşi arası tadıyla baharla beraber sofralara katılan bir başka meyve. Pektin adlı toksinlerden kurtulmaya yardımcı lifleri bol miktarda içerir. A vitamini ve potasyum yönünden de zengindir.
Çarkıfelek meyvesi ocak ve temmuz ayları arasında bulunur. Lif, A ve C vitaminleri yönünden zengindir.
Papaya rengi ve dokusuyla en ilginç tropik meyvelerden biridir. C vitamini, beta karoten ve flavonoidler gibi pek çok antioksidan içerir.
Dikenli kabuğunun içinde sarı sulu meyvesini saklayan Ananas bağışıklık sistemini güçlendirir, C vitamini deposudur. Düşük kalorilidir, bol miktarda manganez ve lif içerir.
Mango Asya kökenli, lezzetiyle öne çıkan bir meyve. A, C ve E vitaminleri, potasyum ve Pektin adlı lifi içerir.
Çağla’nın mevsimi kısa sürer, lezzetine doyum olmaz. E vitamini, kalsiyum, magnezyum ve lif yönünden zengindir.
