Spor yapmanın sadece kalp-damar hastalıkları ve kansere karşı değil beyin sağlığı için iyi olduğu, hafızayı ve öğrenmeyi güçlendirdiği bilinir.
Hatta yeni bir araştırmada, öğrenimden dört saat sonra yapılan yoğun fiziksel aktivitenin öğrenilen bilgilerin unutulmamasını sağladığı gösterilmişti (1).
Egzersizin bilişsel fonksiyonlar ve hafıza üzerine müspet etkilerinin nasıl gerçekleştiği konusunda çeşitli teoriler olmakla beraber bunun mekanizmaları hakkında yeterli bilgi mevcut değildi.
Cell Metabolism‘ de yayınlanan yeni bir araştırmada, egzersizle hafıza güçlenmesinin ve farelerde beyin hücrelerindeki artışın kaslar tarafından üretilen ve salgılanan katepsin B adı verilen bir proteinle ilgili olduğu gösterildi (2).
Araştırma, katepsin B seviyelerinin fitnes ve hafıza ile pozitif korelasyonu olduğunu da gösteriyor.
Buna göre spor yapanlarda nörogenezisin (kök hücrelerden beyin hücrelerinin oluşumu) teşviki katepsin B’ nin beyinde kısa adı BDNF (brain-derived neurotrophic factor) olan büyüme faktörünü artırmasıyla gerçekleşiyor.
Araştırmada fare kas hücrelerinin egzersizi taklit eden etkileri olan AICAR adı verilen ilaçla kültürleri yapıldı.
2-4 hafta egzersiz yaptırılan farelerde katepsin B kan seviyesinin, beynin öğrenme ve hafıza ile ilgili bölgesi hipokampusta sinir hücrelerinin arttığı ve hafızalarının güçlendiği belirlendi.
Buna karşılık genetik mühendisliği ile geliştirilen ve katepsin B üretmeleri mümkün olmayan farelerde ise egzersizle ilgili bu etkiler görülmedi.
Araştırmada fare hipokampus progenitör hücrelerinin katepsin B ile muamele edilmesinin her ikisi de sinir büyüme faktörü olan BDNF ve doublecortin’ i artırdıkları belirlendi.
Aman dikkat!
Uyanık ilaç şirketleri bu araştırmayı da dayanak göstererek egzersiz yapamayan veya yapmaya fırsatı olmayanlar için katepsin B haplarını piyasaya sürebilir.
Bunun için diğer ilaç ve aşılarda da olduğu gibi bilim adamlarını (!) ve türlü çeşitli pazarlama numaralarını kullanmayı gayet iyi bilir.
Sakın bunlara kanmayın, taşıma suyla değirmenin dönmeyeceğini, hareket yapmanın yerini hiçbir ilaççın alamayacağını unutmayın.
Katepsin B
Katepsin B’ nin beyin hasarlarında sinir hücrelerinin (nöron) ölümlerinde ve beyinde amiloid plakların oluşumunda rolü olduğu ve bazı tümörlerin katepsin B salgıladığı biliniyor.
Bununla beraber bazı çalışmalar da katepsin B’ nin Alzheimer hastalığının temel bulgusu olan amiloid plakların temizlenmesinde de etkili olduğunu gösteriyor.
Buna göre, katepsin B farklı hastalıklarda ve farklı miktarlarda farklı etki gösteriyor olabilir.
Gelelim neticeye
Bu araştırma sağlıklı yaşamanın bir bütün olduğunu ispat ediyor.
Görüyorsunuz sağlıklı bir hayat için doktora, hastaneye, çekaba, taramalara, ilaca, aşıya gerek yok.
Adam gibi yaşamak, işte bütün mesele burada!
Yazı içerisindeki kaynaklar:
1. http://www.cell.com/current-biology/pdf/S0960-9822(16)30465-1.pdf
2. http://www.cell.com/cell-metabolism/fulltext/S1550-4131(16)30247-9
Kaynak: Prof. D. Ahmet Rasim Küçükusta
Light ürünler kategorimizi ziyaret etmeye ne dersiniz?
